1994–2008 döneminde erken emeklilik şartları açıklandı
Sigorta başlangıç yılına bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayanlar için yeni emeklilik modelleri oluşturuyor. 3.600, 4500 ve 5.400 günlük prim üzerinden şekillenen modellerle, bazı şartları sağlayan vatandaşlar daha erken emeklilik hakkı elde edebilecek. Yaş, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu yeni sistem, milyonlarca sigortalı için çeşitli emeklilik yollarını mümkün kılıyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde erken emeklilik fırsatı sağlanıyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına göre şekilleniyor. 94, 08 ve 18 gibi önemli tarihlerde çalışmaya başlayanlar için farklı gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını tamamladığında erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül avantajlı bir çözüm sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta girişi yapılan sigortalılar için kısmi emeklilik koşulları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta güçlük yaşayan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek erken emeklilik şartları uygulanıyor. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, resmî rapor ile 1.800 gün prim üzerinden malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla tamamlayın.
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi ek avantajları inceleyin.
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz.
